Monday 1 June 2015

NJGJARJE JETE



NJGJARJE   JETE
     -POEME-
Kjo  histori  e  huaj, e larget sa  kontinenti dhe  koha e  trishtuar, e  hidhur  dhe  prekse   sa  te  rrenqeth,  vjen  si  dashuri, guxim,  trimeri  zgjuarsi, qe  vihet  me  shume  sakrifice  ne  zbatim . Ajo   te  shtyne   te  besosh   se edhe  betejat  me  vdekjen  kane  shtigje   per  te  fituar  mbi   ate.    Uroj  tju  pelqej  edhe Ty  mik!

Kjo  histori  me  jete  te  gjate.
Nga  nje  shtepi  u  zbraz   deshtim
Gjak  tragjedie  mbi  nje  fshat.
Dhe  pati krah  per fluturim.

Erdh’  gjer  tek  ne  krim  i shemtuar
I  muzhikut  stepave  pa  fund.
Sa   bujq  stepe  jane  larguar.
Gardheve  ,    se  vdekje   e  nderit  i  perkund.
 
Udhetoi    faji   ne   qytet
Kthyen  gjykates  dhe  prokuror.
Ngjyer  qyteti me   te shkrete.
Nje  tjeter  vdekje  kane  ne  duar

Gjykimi  pritej     sa  ligj'i  i  rrepte
Denim  i  rende,   kapital.
Firme  e  Carit      , dora  vet.
Ai  te vrete,   apo  te fal.

Gjykatesi  gjer  ne  gryke  drejtesi.
Prane  , fanatiku  prokuror.
Ne  bote  s'ka'  meshire,     as  liri.
Per  kriminel  dhe  diktator.

Fjale  e  fundit  erdh  nga  Cari,
Te vdes  pa  ngrene ne  qeli.
Kjo  lloji  vdekje   te  fshatari,
Si  cange  gjemoi   mbi Rusi.

Te  shkrije  per  dite, si  shkrine  qiriri.
T'mos  kete  uji  per  tu  fikur
Kocke  e  ndryshkur  te  jete  hiri.
Dhe  shpirti  larte  ti  shkoje  zhuritur.

I  dhembi  fshatit  gjithe  ky  gjyq.
Nje  pjese  denimi  ra  mbi  Ta.
Dhe  pse  me  fajin  s'ishin  miq.
Kish  me   te  lehte     nga  c'u  dha.

Gjithe  muzgu i stepes  ra  mbi  gra.
E  ngrena  hene    pikellonte.
E  keqja  fund  s'do  kete  dhe  s'ka 
Cdo  dere  ka mase qe   i peshonte,.

I  rendi  gjyq  erdhi  plote  buje
Ndeshkim  per  krimin  vjen   me  vend.
Jane  mbytur  shpesh  ne  nje gode  uji.
Sa  Don Kishot  qe  mbahen rende.


Pushtet,  tirane,    dhe  c'vinte  pas,
gjithe  trupa  vdekjen  la  ne  dere.
Fshatari  lidhur  per  cdo  cast.
E  ka  nje  xheng   qe  do   ta  nxjere

Po  shkiste  mendja   ne  gremine.
Me vdekjen  fliste  larg  nga  salla.
Gjykatesi  fliste  per  lirine.
Fol,    tani  tek  Ty  ka  ardhur  fjala!

Pa  shkolle  fshatari, por  i  zgjuar.
I  tha  dy  fjale  ,  ombrelle  per  vete.
Ne  jete  vjen  kohe   per  tu  martuar.
Une   zgjodha   Tanjen  mike  jete.

Pas  Perndise  Ate  besoja.
Mes  endrash, puthjesh, ledhatime.
Me  krah  engjej e fluturoja.
Humbisja  thelle  ne  vezullime.

Mendoja  dites, tjeter  c'mund?
Te  gjeja  detin  dallge  plot.
Nje  muaj  atij  ti  rrije  ne  fund.
Ti  sillja  perle   , qe  s'ka  ne  bote.

Ti  shkulja  yjet   nga  gjithesia.
Ti  thurja  Tanjes   nje  kurore.
E  djeg  shtepine  bukuria,
dhe  hiri  isaj  te  ngel  ne  dore

Nje  mije  here  jepja  jeten  time.
Me  ar   hene  e  mbuloja.
Me  tej, nje  bote  me  vezullime.
Asgje   me  teper  Zot,   s'te  doja .

Shkepusja  zgjedhen si  i  cmendur
Me  gjysem  fryme  hyja  brenda.
Dhe  gjysmen  tjeter  i  perhumbur,
Ja  jipja  kur  ja  donte  zemra

Ajo e  etur, une  perveluar.
Pinim  shpirtin  pa  pushim.
Me  dite  , me  vite  pa  pushuar
Ajo  s'ma  shuajti  zjarrin  tim,

Ju  luta  Zotit  per  baba.
Ju  luta  Tanjes  per  femije.
Pellumb   i  bardhe  erdh  dhe  me  tha.
Po  vjen  nje  enjgjell  ne  shtepi.

Ndertoi  Zoti  lumturine.
Nga  larte  e nisi  , vec  per  mua.
Dy  fshatra  bashk  s'ma  nxene  shtepine.
Sa  dy  Rusi   me  shprt  e  dua.

Me  prisnin  syte  e saj  perpara.
Therrisnin  rruges    duke ardhur.
I  mbillja  kembet  neper  ara.
Cdo  muzg  stepe  m'a  kish  zbardhur.

Mbret    , asnje  s'ish  mbi  mua.
Kjo  izba  ime  ish  pallat.
Besomni  njerez  , qe  fort  ju  dua,
S'ka  lumturi  qe  te  shkoje  gjate.

Nje  mije  here  jipja  jeten  time.
Me   ar  hene  e  mbuloja.
Me  tej,    nje  bote  me  vezullime
Asgje  me  teper Zot  s'te  doja

I  jipja  Tanjes  te  kuptonte.
Se  zemren  jipja,  ti  kish  dy.
Gezoja  Une  kur  me  besonte.
Besimi  prone  te  cdo  njeri.

Ne  shtrat  me  Te  , Une  i  tmeruar.
Fantazma  naten  po  me  mbyste.
M'a  mernin  Tanjen  neper  duar.
Krahrorin  klithma  po  ma  griste.

Kjo  lumturi  diku  me  vriste.
M'a  merrte  mend   nje  avullim.
Nje  ferr  qe  zjente  po  me  priste.
O  Zot   ,ruam  Tanjen  shpirtin  tim.
=================================
M'e  nxinte   qielli, krahet   prere.
Nje ore  vdekje  me  kerkonte.
Syri , nga    pemet  izben  po  ma  nxjer.
Plevices   vrasesi  po  nxitonte.

Me  lodhte  zgjedha  ne  ugar.
Te  lodh  me  teper  varferia.
S'jane  mjaft  dy  zgjedha    qe  me  kane  vrare.
Kupen  plot  e mbush  tadhtia

I  thirra  thikes  me  dy  presa
Perndoi  dielli  ne  mengjes.
Me  sy  plevicen  flake  e  ndeza.
S'me  la  tradhtia  qe  te  pres.

Te  dy  i  vrava   se  me  vrane.
M'e  vrane  nder  dhe  femije.
M'a  merni  fajin  qe  me  dhane,
A  ka  kthim  ne  dashuri.?

Ne  shpirt  s'do  kisha  kete  krim.
Ne  se  Tanja  s'do  tradhtonte.
Tek  Une  sillni  aq  denim,
Sa ngelet , faji  kur  pjestohet

Ne  pranga  Une  se  jam  fajtori.
Me  vrane  kur  turpin  brenda  la.
Nga  dera    , thika  jashte  e nxori.
Ndeshkim  dhe  turp   ta  mbajne  Ata.

Me  Tanjen  vdekja  do  me  ndante.
E  di  nje  Zot  dhe  ne  te  dy.
Une  doja   Tanjen  te  me  qante.
Vajtice   jam  une,  the  korb  i  zi.

Beson  njeriu  ne  shtepi.
Me  i  shenjti  vend  per  tu  besuar.
Fatkeq   besova  ne  tradhti.
Tradhtine   , instikti  qorr   e  ka  verbuar.

A  ka  me  ngusht, a ka  me thelle?
Nje  i    trete  mes  ne  te  dy.
A  ka   me  turp  nen  kete  diell?
Per  Ty  , me  tjeter  ben  femije?

Ke  do  me  shume  urren  me  teper.
Kur  te  mer  nderin  aq  besnik.
M'u  cfaq  instikti  me  i  vjeter.
Bera  , ta  qajne  te  sajet,  jo  te  mite!

Tradhti  ne    sofer, shtrat  dhe  gjak.
Tradhti  ne  zemer   , gjer  ne  rrenje.
Ta  nxjer  themelin   O  gjykate!
C'do  besh  , gjykates   kur  ta  bejne?/

Ju  thash  nga  shpirti  te  clirohem.
Jetim  i  rritur  dere  me  dere.
Para  vdekjes  po  betohem.
O  Zot;  me fal! Ti  vras  jam  gati  dhe  nje here!

Fitoi  ligji,  jo  instikti.
Ju   pre  denimi   , njesh  mbi  trup.
Pas  krahve  vdekja  ballit    mbriti.
Ti  lante  ballin  nga  ky  turp.

Mbylli  syte.  Kaq  dasghuri.
Si  zgjidhet  fati   , behet  pjese.
Kujton  se  zgjodhe   lumturine.
Kurore  e  vyshkur    e  pa  bese.




N
------------------------------------------
Qeli   e  ftohte  , fillikat.
Pas  hekurash   vdekja     e  korigjonte.
S'ka ore  te  mas   kaq   nate  te  gjate.
Nga  peshe  e  vdekjes  qe   meshonte .

Pa  gjume  gdhinte   vajza  netet.
Me  foshnjen    gji  duke  i  dhene.
Si  t'ja  zgjas   babajit  jeten?
  Mesnates  ,Zoti    rruge  i pati  dhene.

I  shkoi babajit  ne  takim.
E  kontrolluan  gjer   ne  thember.
Te  rreptet  rojet,   si  ta  dine
C'te  fshehta     zemre  ka   cdo  femer?

E pane  dhe  foshnjen  ne  pelena.
Ne  mes    rrjete  hekuri  katrore.
 Afroi  gjoksin  plot   me  qumesht.
Per  qumesht  foshnja  qane  ne  duar.

  Koke  menj'ane,  qumeshti  rridhte.
Babaji  pinte   aq  i  etur
Zoti  larte     qe  e  percillte.
Foshnja  duarve   duke  qeshur.

Zbrazi  gjokset,    u  permbys.
U  shtri  me  turp  si  pa  fryme.
Vdekja  diteve  ishte   rritur.
Po  percmonte   dashurine.

E  para  here  qe  eshte  degjuar.
Gjoksi  i  nenes  eshte  per  femije.
Mbi  vdekjen  jeta  ka  fituar.
Kjo  fushe  beteje  ne  qeli.

Sa  gjate  do  shkonte   ky  besim?
Kjo  dashuri  qe  s'bie  ne  pjese?
Dy  sakrifica   qe   ende  ndrine.
  Mbi  nje  denim   qe  s'do  te  vdese.

Thirrje   shpreses  behet  jete.
E  pa  peshuar   eshte  kjo  force .
Me  ligje  thurur  eshte  cdo  shtet
  Me  dashuri    eshte   me  i   forte

Bujku, vdekja    , vajza  prane.
A  pihet  gjoksi  i  vajzes  tende?
Sa  ekuacione   zgjidhje  s'kane.
Pergjigjen    gjen  kur shkemben   vendet .

Pa  hyre  ne  prove   mos  jep  gjykim.
Me  te  s'je  kurre  i  barabarte,
Pas  luftes   lepuri  del  me  trim.
Mbi  tempuj  s'le  pa  hedhur  balte.

E  pinte  gjoksin , turp  e  ndroje.
Sajonte  shpresen  duke  thene.
Me  ngjitet   vdekjen  neper  goje.
Sa  here   me  turpin  e  kam  ngerene.

Mbi  vajzen  turpi  flake  i  ndezur.
Babajit    ,  shpresa     zverdh    limon.
Mes  hekurash    vdekja   rrinte  pezull.
Pa    e  pare  qumeshtin  si  udheton.

Cdo  dite  vjen  vajza  te  beje  drite,
Si  qenjgj  babaji  priste  nenen.
Kaloi  kohe, por  s'u be  vit
Por  vdekja  s'pati  shpallur  gjemen. 
------------------------------===---------------------
U  gjend  sekreti  qe  s'besohej.
Shperthim  stepe   ,  i  cuditur.
Kjo  zgjedhje kafshen  pati  zbutur.
Kjo  bukuri  kaq  e  pa  pritur 

Me  krahet  e  fjales  mbrine  i  pari.
Pse  s'dolli  ligji  fitimtare?
Me  ngjarrjen  plot  u  mbush  Cari.
Te  jete  i  sakte  ky  deshmitar?

Do  ta  besoje  kur  ta  prek  syri.
Se  jetoka  duke  pire.
Qumesht  nene     i  te  birit.
Nga  gjoks i vajzes  turp  nxire

Nje  jave  syri  gjumin  s'i  gjeti.
Ne  fund  :      Me  prisni  se    po  vije
Rruges  oret   me  med  shqepi.
Te  thur  besim  te  vetje  e  tij

S'besoi  Cari  te  verteten.
Mes  stepes   turma    ne  araba.
Me  kembe  kuajte  masnin stepen.
Pjesetuar  ish  Cari  me  ata.

Per  rreth  reparti  , ne  mes  Cari.
Ne  cadra  fjeten disa  nete.
Si  mund  t’mos  vdes  fshatari?
Te  jete   perralle  a  e  vertete?

Ne  fund  arrita  i  drobitur.
Te  shoh  me  sy  c'po thoni  Ju.
Kam  siell  piktorin  me  te  ndritur.
Pas  mua  nder  ky  eshte  ketu.

Gdhiu  dita  vajza  mbriti.
Percillnin  gjokset   e  pa  pire.
Muzhiku  gjer  ne  fund  arriti.
Piktori  ,   shekujve  i  ka  ngrire

Me  tej  dhe  Cari  fshehur  paq.
Syte  , dy  mbreteri  u  mbushen  plot.
Beso  ne  jete    ne  qofsh   edhe  larg!
  Dashuria     thyen       burgjet  me  te  forte
 .---------------------------  =  --------------
Te  fal   se  ngjalle    nje  te  vdekur.
Me  e  rrepta  firme  , fuqiplot.
Asnje  fuqi  s'ka  per  ta  hequr.
I  pare  , i fundit  rast  ne  Bote.

Te fal  se  munde  te  fitoje.
,Mbi  vdekjen  , armen  me  sekrete.
Dy  vdekje   nise   te  provoje.
Nje  per  tet at  dhe  nje  per  vete.

Ne  mes  dy  vdekjesh   dashuria.
Si  hoqe  firmen ?  rast i  rralle.
Nga  qumsht  i  bardhe  u  skuq  Rusia.
S'e  quajti  turp, ndaj  jini  gjalle.

Jam  prind  , me  grua  dhe  femije.
Te  embla  vajza  , i  kam  shprese.
Kane   me  te  thellen  dashuri,
Per  babe, per  Nene  ne  kete  jete.

Une  s'jam   gjykates, por  kam  fuqi.
S'linda  , por  u  bera  Car.
U  theva  Une  , fitove  Ti.
Jo,  eshte  dashuria  fitimtare.

E  pa besushme  c'degjoi  stepa.
Gjaksori  Car  s'kish  vetem  krim.
Jo   s'rri,  me  prane  vendosi  vdekja.
 Kjo  ftese    nga  ligji  ish  gabim
-------------------------------------------------
     Degjon   muzhiku  .si    perrralle
Largoi   tej  ne  nje  fshat  tjeter  
Veshtire   , kaq  shekuj  te  jesh  gjalle.
Rusise , nen  balte  ,   diku   jane  tretur.

Kjo    histori   erdh   nga  piktori
Me  art     i    hodhi       ne  pelhure.
Ne  Pjeterburg    mund  ti  takoni
Keta   qe  vdekje  s'do  gjejne   kurre.

Dalan  Luzaj------CIKAGO
Prilli   me  19  - 2015

No comments: